Ten proces trwa setki lat, podczas których bakterie przekształcają materię organiczną w gęstą, błotnistą masę bogatą w substancje biologicznie czynne. Borowina zawiera kwasy huminowe, minerały (jak wapń, magnez, potas, żelazo), mikroelementy, witaminy oraz związki organiczne o działaniu antybakteryjnym, przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym.

Jej kolor waha się od brązowego do czarnego, a konsystencja jest plastyczna, co czyni ją idealną do terapii leczniczych. W Polsce borowina jest wydobywana głównie z torfowisk, takich jak te w Połczynie-Zdroju czy Świeradowie-Zdroju, i klasyfikowana jako nie odwodniony torf leczniczy, zachowujący pełną aktywność biologiczną.

Przetwarzanie borowiny to delikatny proces, który zachowuje jej lecznicze właściwości. Po wydobyciu z torfowisk surowiec jest oczyszczany z zanieczyszczeń mechanicznych, takich jak gałęzie czy kamienie, bez chemicznej obróbki, aby nie utracić naturalnych składników.

Następnie borowina jest podgrzewana do temperatury 38-45°C w specjalnych wirówkach lub kotłach parowych, co zwiększa jej plastyczność i uwalnia aktywne substancje. W uzdrowiskach przechowuje się ją w zbiornikach, gdzie jest regularnie mieszana, by uniknąć sedymentacji. Przed użyciem w zabiegach borowina jest filtrowana i testowana pod kątem czystości mikrobiologicznej, co zapewnia bezpieczeństwo dla pacjentów.

Ten naturalny proces sprawia, że borowina jest ekologiczna i biodegradowalna – po zabiegu jest utylizowana lub wykorzystywana jako nawóz. Dzięki temu zabiegi borowinowe są nie tylko skuteczne, ale i przyjazne dla środowiska.

Najpopularniejsze to okłady borowinowe, polegające na nałożeniu warstwy borowiny (grubości 1-2 cm) na konkretne partie ciała, np. stawy czy kręgosłup, na 20-30 minut. Po zabiegu następuje delikatny masaż lub prysznic, co wzmacnia efekt detoksykujący i przeciwbólowy.

Kąpiele borowinowe (całkowite lub częściowe) trwają 15-20 minut w temperaturze 38-40°C i są idealne na relaks całego ciała – pacjent zanurza się nago lub w bieliźnie jednorazowej, co poprawia krążenie i łagodzi napięcia mięśniowe.

Dla kobiet polecane są nasiadówki borowinowe, gdzie borowina jest aplikowana w okolicy miednicy, wspomagając leczenie schorzeń ginekologicznych.Inne formy to owinięcia/zawijania borowinowe, gdzie całe ciało jest owinięte folią i kocami na 30-45 minut, co intensyfikuje efekt termiczny i detoksykacyjny.

Tampony i plastry borowinowe stosuje się miejscowo na błony śluzowe lub skórę, np. w leczeniu hemoroidów czy ran. W kosmetyce borowina jest używana w maseczkach na twarz, redukujących trądzik i ujędrniających skórę.

Zabiegi te są realizowane w seriach (10-14 sesji), pod okiem lekarza, z przerwami na odpoczynek, by uniknąć przegrzania organizmu.

1. Naturalna ulga w bólu stawów i mięśni: Ciepło borowiny (do 45°C) działa jak termofor, rozluźniając napięcia i redukując stany zapalne w artretyzmie czy rwie kulszowej. Regularne okłady mogą zmniejszyć ból nawet o 50% po kilku sesjach.
2. Poprawa krążenia krwi: Substancje aktywne borowiny rozszerzają naczynia krwionośne, co wspomaga dotlenienie tkanek i łagodzi obrzęki nóg – idealne dla seniorów z żylakami.
3. Detoksykacja organizmu: Borowina absorbuje toksyny przez skórę, działając jak naturalny filtr. Kąpiele borowinowe wspomagają pracę wątroby i nerek, co pomaga w walce z cellulitem i zmęczeniem.
4. Regeneracja skóry: Antybakteryjne i antyoksydacyjne właściwości borowiny leczą trądzik, łuszczycę i egzemy, nawilżając i ujędrniając skórę. Maseczki borowinowe to hit w kosmetyce naturalnej.
5. Wsparcie dla układu oddechowego: Inhalacje z borowiną (w formie par) oczyszczają drogi oddechowe, łagodząc katar sienny i zapalenia zatok – polecane dla alergików.
6. Redukcja stresu i poprawa snu: Ciepło i relaksujący zapach borowiny działają uspokajająco na układ nerwowy, obniżając kortyzol. Owinięcia borowinowe to naturalny antydepresant.
7. Wspomaganie odchudzania: Borowina przyspiesza metabolizm i redukuje cellulit poprzez poprawę mikrokrążenia. Kąpiele borowinowe mogą wspomóc utratę wagi o 1-2 kg w trakcie kuracji.
8. Leczenie schorzeń ginekologicznych: Nasiadówki borowinowe łagodzą infekcje intymne i bóle menstruacyjne, poprawiając krążenie w miednicy.
9. Wzmacnianie odporności: Mikroelementy borowiny (żelazo, cynk) wspierają układ immunologiczny, zmniejszając podatność na infekcje, zwłaszcza u seniorów.
10. Ekologiczna i dostępna terapia: Borowina jest w 100% naturalna, bez chemii, i dostępna w polskich uzdrowiskach jak Nałęczów czy Połczyn. To tania alternatywa dla syntetycznych leków, z efektami trwającymi miesiące.

Te powody pokazują, dlaczego borowina to “czarne złoto” balneologii – wszechstronna i skuteczna metoda na codzienne dolegliwości.